Wiele osób nie do końca zdaje sobie sprawę z tego, że jako gatunek ludzie cały czas się rozwijają i ewolucja nie skończyła swojego dzieła. Zauważyć bowiem można w ludzkim ciele liczne oznaki tego, jak ona działa i jak nasze ciała dostosowują się do zmiany środowiska, w którym żyjemy. Doskonałym tego przykładem jest kość ogonowa czy też np. wyrostek robaczkowy. Jak się jednak okazuje, do tego grona zaliczają się także ósemki. Czym one są i dlaczego zęby mądrości się tak nazywają? Co powinno się wiedzieć o zębach mądrości?
Po co nam zęby mądrości?
Zanim jednak przejdzie się do tego, dlaczego zęby mądrości się tak nazywają, warto się najpierw dowiedzieć, czym one tak w ogóle są i z jakiego powodu są one ludziom potrzebne. A może wręcz przeciwnie, nie potrzebujemy już ich i stanowią dla nas tylko problem i przeszkodę do zdrowego życia?
Ósemki, czyli popularne zęby mądrości, to jeden z elementów ludzkiego ciała, który powoli zanika na drodze zmian ewolucyjnych. Oznacza to, że zęby te nie są nam już potrzebne i natura powoli nas ich pozbawia. Dlaczego jednak tak się dzieje?
Przed tysiącami lat, gdy człowiek nie znał jeszcze choćby podstawowej technologii obróbki termicznej jedzenia, żywił się głównie roślinami i surowym mięsem. Oznacza to więc, że dieta człowieka opierała się na pokarmach, które musiały być dokładnie rozdrobione przed dostarczeniem ich do układu pokarmowego. Z tego też powodu tak bardzo potrzebne były liczne zęby trzonowe, które służyły do przygotowywania pokarmu dla niżej położonych fragmentów układu pokarmowego.
Wraz jednak z rozwojem naszej cywilizacji znacznemu unowocześnieniu uległy techniki przygotowywania jedzenia. Stało się ono nie tylko smaczniejsze, lecz przede wszystkim miększe. Jak bowiem wiadomo, mięso gotowane czy też duszone jest znacznie delikatniejsze niż surowe. Spowodowało to więc, że tak duża ilość zębów trzonowych nie była nam już potrzebna. W efekcie tego zaistniał mechanizm dostosowywania się do panujących warunków i ósemki przestały się pojawiać. Skoro już więc wiadomo, czym są te zęby, warto się teraz dowiedzieć, dlaczego zęby mądrości się tak nazywają.
Skąd wzięła się nazwa ząb mądrości?
Jeśli ktoś chce się dowiedzieć, dlaczego zęby mądrości się tak nazywają, musi się on w pierwszej kolejności zorientować, jak wygląda proces wyrastania zębów u człowieka. Wbrew pozorom może to być bardzo pomocne w objaśnieniu pochodzenia tej nazwy. Co więc trzeba wiedzieć o ludzkich zębach, a w szczególności o terminie ich pojawiania się w jamie ustnej?
Ząbki mleczne, które stanowią pierwszy zestaw zębów człowieka, pojawiać się mogą nawet jeszcze w łonie matki. Wiedzieć bowiem trzeba, że ich zalążki standardowo kształtują się około 4 miesiąca ciąży. Zdarza się, że dzieci już się z nimi rodzą. Na ogół jednak mleczaki wyrzynają się z dziąsłem po kilku miesiącach po urodzeniu dziecka. Pozostają one z maluchem przez kilka lat, aż powoli zaczynają je zastępować zęby stałe. Te z kolei pozostaną z dzieckiem do końca jego życia.
Jak więc doskonale widać po powyższym opisie, ludzkie zęby rosną w okresie, gdy człowiek jest bardzo młody, a wręcz jest jeszcze niemowlakiem. Jak to jednak wygląda w zakresie zębów mądrości? W przypadku ósemek jest zupełnie inaczej. Pojawiać się one bowiem mogą dopiero po 17-18 roku życia. Zdecydowanie najczęściej wyrastają one u ludzi dopiero w wieku 25 lat. Co ciekawe, zdarzają się również przypadki, gdy zęby te obserwowane są w jamie ustnej dopiero po 40 roku życia.
Dlaczego zęby mądrości się tak nazywają? Jak można łatwo zauważyć, zwykłe zęby rosną w okresie, gdy jesteśmy nierozważni, naiwni i po prostu dziecinni. Ósemki to natomiast wzrost w okresie, gdy jest się już dojrzałym człowiekiem. Siłą rzeczy powstała więc nazwa, że są to zęby mądrości, ponieważ rosną w okresie, gdy człowiek nieco już przeżył i coś o świecie wie.
Co ciekawe, wiele osób dopatruje się źródła tej nazwy w zupełnie innym kierunku. Jak się bowiem okazuje, z racji tego, że zęby te powoli zanikają i pojawiają się one u coraz mniejszej ilości ludzi, dawniej wydawały się czymś szczególnym. Przyjęło się więc, że tak duża rzadkość musi być oznaką czego wyjątkowego w danym człowieku. Padło w tym wypadku na mądrość. Co jednak jak wiadomo, nie zawsze musi iść w parze z posiadaniem dodatkowego uzębienia.
Ile procent ludzi ma ósemki?
Skoro już wiadomo, czym są ósemki, a także, z jakiego powodu często nazywane są one zębami mądrości, warto się teraz na sam koniec dowiedzieć jeszcze, jak często się one zdarzają u ludzi. Czy ewolucja jest już na końcu swojej pracy i pozbawiła ona populację ludzi całkowicie tych zębów? A może jednak dopiero zaczyna prace i zajmie jej to kilka tysięcy lat, zanim ludzkość zostanie ósemek pozbawiona?
Jak się okazuje, w wyniku przeprowadzanych do wielu lat badań zaledwie około 30% populacji może pochwalić się choć jednym zębem mądrości. Co ciekawe, wśród tych szczęśliwców aż około 60% posiada wszystkie cztery zęby mądrości. Wiedzieć jednocześnie trzeba, że posiadanie ósemek nie oznacza jeszcze, że będą one wyrastały. Jak się bowiem okazuje, nawet jeśli zęby te obecne są w kości, ich wyżynanie się, czyli wyrastanie poza linię dziąseł jest niezmiernie rzadkim zjawiskiem. Jak szacują specjaliści, jedynie u około 1-2% posiadaczy ósemek dochodzi do ich wyrośnięcia.
