Uszkodzenia uzębienia wynikają z urazów mechanicznych i są też konsekwencją braku prawidłowej higieny jamy ustnej. W przypadku, gdy doszło do ukruszenia fragmentu zęba, należy jak najszybciej udać się do dentysty, który doskonale będzie wiedział co należy zrobić. Bagatelizowanie tego problemu może wywołać dolegliwości bólowe oraz przyczynić się do wystąpienia próchnicy. Złamany lub ukruszony ząb trzeba leczyć, ponieważ taki ubytek negatywnie wpływa na komfort życia pacjenta i przyczynia się do groźnych powikłań. Stomatologia posiada wiele rozwiązań, które można zastosować przy urazach uzębienia. O czym warto wiedzieć?
Ukruszony lub złamany ząb – przyczyny
Uszkodzenia szkliwa dotyczą zarówno zębów stałych, jak też mlecznych. Wynikają z przyczyn mechanicznych, niewłaściwej diety, nieprawidłowych zachowań danego człowieka, są skutkiem nieprzewidzianych zdarzeń oraz wypadków.
Ząb może się odłamać podczas spożywania twardych pokarmów, czy też gryzienia różnych przedmiotów np. długopisu. Do uszkodzeń doprowadzają nieodpowiedzialne zachowania, jak np. otwieranie zębami kapsli od butelek, a także upadki.
Niezwykle istotnym czynnikiem urazów uzębienia jest nieprawidłowa higiena jamy ustnej, co doprowadza do próchnicy. W jej wyniku uszkodzone zostają tkanki twarde zęba. Osłabienie struktury szkliwa następuje też po leczeniu kanałowym.
Ukruszony i złamany ząb może być rezultatem nieprawidłowej diety, a zwłaszcza niedoboru wapnia oraz witaminy D. Na uszkodzenia wpływa również spożywanie pokarmów zawierających kwasy niszczące szkliwo, a także cukry, które są pożywką dla bakterii próchnicowych. Destrukcyjne działanie wykazuje też alkohol oraz przyjmowanie narkotyków.
Przyczyną ukruszeń zębów może być również nieprawidłowe położenie zębów (choroba okluzyjna, wady zgryzu) oraz bruksizm, czyli nieświadome zaciskanie i zgrzytanie zębami, występujące najczęściej podczas snu.
Do pęknięć szkliwa może dojść, gdy w jamie ustnej, na języku, czy też w wędzidełku znajdują się kolczyki. Nieumyślne uderzanie nimi o zęby doprowadza do ukruszeń.
Co zrobić, jeżeli ukruszy się ząb?
Ukruszenie zęba może mieć różne oblicza. Czasami dochodzi do pęknięcia, a także odłamania szkliwa, co skutkuje złamaniem korony. Zdarza się, że sięga ono do zębiny obnażając nerw zęba. Niekiedy korona zostaje całkowicie odłamana od swojego korzenia. W przypadku ugryzienia twardego pokarmu często zdarza się ukruszony ząb przy dziąśle.
Przy złamaniu korzenia może nastąpić nadwichnięcie, wtłoczenie, przesunięcie, a także wysunięcie całego zęba z zębodołu.
W każdym z opisanych wyżej przypadków należy niezwłocznie zgłosić się do gabinetu dentystycznego. Bagatelizowanie problemu może doprowadzić do ekstrakcji zęba.
Trzeba uważać, żeby ukruszony fragment nie doprowadził do zachłyśnięcia się. Należy go zabezpieczyć, przepłukać pod bieżącą wodą i przechowywać w jamie ustnej w ślinie lub w specjalnym roztworze, mleku, albo soli fizjologicznej. Nie wolno go moczyć w zwykłej wodzie, ani w wodzie utlenionej. Ważne jest, żeby ze złamanym kawałkiem zęba jak najszybciej udać się do specjalisty, który zdiagnozuje sytuację, oceni rozmiar uszkodzenia i wdroży odpowiednie leczenie. Niekiedy niezbędne może okazać się wykonie zdjęcie RTG.
Leczenie ukruszonego zęba
Metodę leczenia jaką wybierze stomatolog zależy od rodzaju, miejsca i rozległości uszkodzenia. Jeśli stopień urazu jest niewielki, wtedy specjalista przede wszystkim szlifuje nieregularne i ostre krawędzie zęba. Kolejny krok wymaga właściwego zabezpieczenia szkliwa, co ochroni je przed bakteriami, a w konsekwencji zapobiega próchnicy. Przy odłamaniu się większego kawałka zęba, szczególnie gdy uraz dotyczy zęba trzonowego stosuje się światłoutwardzalne wypełnienie z materiału kompozytowego. Jest ono zawsze dobierane do naturalnego koloru szkliwa.
Uszkodzenie czasami może powodować intensywny ból. To oznacza, że sięga ono do miazgi. W takim przypadku stomatolog najczęściej decyduje o podjęciu leczenia kanałowego, które jest skutecznym, aczkolwiek niekomfortowym rozwiązaniem dla pacjenta.
Niekiedy najlepszym sposobem jest zastosowanie uzupełnienia protetycznego. W tym celu dentysta może założyć licówkę lub koronę zębową.
Jak zapobiegać pęknięciu lub ukruszeniu zęba?
O jakość szkliwa i wzmocnienie struktury zębów warto dbać po to, żeby w jak największym stopniu ograniczyć ryzyko ich uszkodzenia. Lepiej postawić na profilaktykę, niż później leczyć uzębienie i narażać się na związany z tym stres oraz często wysokie koszty. Co zatem warto robić, żeby zapobiegać pęknięciu lub ukruszeniu zębów?
- Podstawową kwestią jest zadbanie o prawidłową higienę jamy ustnej. Warto zatem myć zęby co najmniej dwa razy dziennie, a najlepiej po każdym posiłku. Zalecane jest używanie past zawierających fluor, i czyszczenie szczelin międzyzębowych z resztek pokarmowych przy użyciu nici dentystycznych oraz irygatorów.
- W codziennej diecie nie może zabraknąć składników odżywczych, które wzmacniają kości i wpływają na lepszą mineralizację szkliwa. Należy do nich witamina D. Jest wytwarzana przez organizm pod wpływem promieni słonecznych, a naturalnie występuje w mięsie tłustych ryb. Jednak do lepszego przyswojenia najlepiej jest ją suplementować. Innym ważnym składnikiem poprawiającym stan zębów jest wapń, który znajduje się w przetworach mlecznych, rybach, orzechach i niektórych nasionach strączkowych.
- Lepiej jest unikać pokarmów o kwaśnym odczynie pH, szczególnie win, napojów gazowanych i owoców.
- Należy podjąć właściwą terapię w przypadku bruksizmu oraz wad zgryzu, ponieważ te przypadłości wpływają na uszkadzanie szkliwa zębów.
Ile kosztuje odbudowa zęba?
Koszt odbudowy zęba zależy od rodzaju i stopnia uszkodzenia. Liczy się również renoma gabinetu stomatologicznego oraz miasto, w którym on się znajduje. Najtańsze jest zastosowanie bondingu, czyli nadbudowy z wykorzystaniem kompozytu. Koszt takich zabiegów kształtuje się w przedziale 250 – 350 zł. Ceny założenia korony zaczynają się od 1200 zł. Natomiast za jedną licówkę trzeba zapłacić ok. 1700 zł.
